بازار مشترک- فرزاد درگاهی: اگرچه طبق آنچه که در برنامه ششم توسعه آمده است، در حال حاضر باید کمترین میزان تولید گاز شیرین تزریق شده به شبکه، عدد و رقمی در حدود یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب در روز باشد، با این وجود اما به دلیل عدم سرمایه‌ گذاری در سال های اخیر این عدد اکنون روزانه ۸۴۰ میلیون مترمکعب را به نمایش می گذارد. البته در این راستا می توان به گزارش اخیر بانک مرکزی اشاره کرد که براساس آن افزایش تولید و صادرات نفت خام، گاز طبیعی و میعانات گازی در سال 1400 موجب شده تا میزان ارزش افزوده گروه نفت به میزان قابل ملاحظه ای افزایش داشته باشد.
ضمن اینکه در گزارش مذکور آمده است؛ نرخ رشد ارزش افزوده مربوط به گروه‌های خدمات، نفت و گاز، صنایع و معادن و کشاورزی در بازه زمانی اشاره شده به ‌ترتیب برابر با ۶.۵، ۱۰.۱، ۱.۱و ۲.۶‌- درصد برآورد می شود.

ارتقاء ظرفیت تولید با اولویت میدان‌های مشترک 

البته در این راستا باید گفت؛ در سال 1400 برای نخستین بار ظرفیت تولید گاز خام ایران توانست از مرز یک ‌هزار میلیون مترمکعب در روز بگذرد، ضمن اینکه آمار و ارقام موجود نشان می دهد؛ برداشت گاز از میدان مشترک پارس جنوبی نیز در مقایسه با سال ماقبل به عبارتی سال 1399 بالغ بر از چهار درصد افزایش داشته است.
در این میان اشاره به موضوع دیگری نیز ضرورت دارد، اینکه پیش از این به عبارتی دی ماه سال 1400 سکاندار وزارت نفت خبر داده بود؛ افزایش ظرفیت تولید نفت و گاز با اولویت میدان‌های مشترک در دستورکار شرکت ملی نفت قرار گرفته است.
در آن زمان جواد اوجی، وزیر نفت اعلام کرد؛ رکورد برداشت ۷۰۵ میلیون مترمکعب گاز از میدان مشترک پارس جنوبی در روزهای پایانی آذرماه همچنین اوایل دی‌ماه به ثبت رسیده است.
البته پیش از آن نیز علی صالح ‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی بیان کرده بود که روند صادرات در زمینه پتروشیمی، گاز طبیعی، میعانات گازی نفت خام و فرآورده‌های نفتی در بازه زمانی فرودین ماه تا پایان آذرماه سال 1400 عدد و رقمی بیش از سال قبل از آن بوده است.

تمرکز بر توسعه میادین نفتی و گازی

علاوه بر این باید عنوان کرد؛ در این زمینه امسال نیز تمرکز دولت بر محور توسعه و تولید از میادین نفتی و گازی کشور بوده و براین اساس در کنار توسعه میدان گازی پارس جنوبی
برنامه ریزی برای افزایش تولید میادین نفتی توسط اجرایی شدن موارد مربوط به عملیات احیای حلقه های چاه کم بازده مدنظر قرار گرفته است که این اقدام باید از سوی شرکت های دانش بنیان و فناور داخلی صورت گیرد تا بتواند موجب تولید تجمعی اضافی ۸۳ میلیون بشکه نفت خام شود.

تولید اولیه از فاز 11 پارس جنوبی در سال جاری

البته باید گفت؛ طبق گزارش های انتشار یافته توسعه فازهای ۱۳ و ۲۴-۲۲ پارس جنوبی به پایان رسیده است، ضمن اینکه درباره فاز ۱۴ هم پیشرفت فیزیکی آن در پایان سال گذشته بیش از ۹۱ درصد اعلام شده است. از سوی دیگر توسعه فاز ۱۱ طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی نیز ادامه داشته پیش بینی ها حکایت از این دارد که تولید اولیه از فاز مذکور نیز در سال جاری محقق خواهد شد.

افزایش مقدار ذخاير درجای نفت و گاز

از این موارد که بگذریم اشاره به مقوله دیگری هم ضرورت دارد، اینکه تا به امروز حدود نیمی از ذخاير شناخته شده جهان در زمینه منابع نفتی که شامل نفت خام و ميعانات می شود، مورد برداشت قرار گرفته است. در این میان این رقم برای ایران عددی بالغ بر يک ‌سوم ذخاير اثبات ‌شده ‌اش بوده، آن هم در شرایطی که مقايسه ذخاير نفت و گاز کشورمان در سال 1357 و 1397 شان می دهد؛ به رغم تمامی برداشت و مصرف مستمر ذخاير اشاره شده، اما اکتشافات جدید، همچنین جايگزين‌ شدن آنها باعث شده تا مقدار ذخاير درجای نفت با ميزان اين ذخاير در چهار دهه قبل برابری ‌کند. علاوه براین در زمینه ذخایر درجای کنوني گاز هم این عدد اکنون هشت برابر ميزان ذخاير مذکور در سال 1357 برآورد می شود.

به هر حال طبق گزارش های شرکت ملی نفت و براساس ذخایر قابل استحصال گاز حدود 33 تريليون مترمکعب و توليد تجمعي سالانه فعلي حدود 0.3 تريليون مترمکعب، ذخاير گازي موجود بوده که این عدد و رقم برای تامين نياز کشور تا بيش ازپنج دهه آينده کافی است.با توجه به آنچه که عنوان شد و در یک جمع بندی میانگین تولید گاز غنی از میدان گازی مشترک پارس جنوبی در طول سال‌ های گذشته روند صعودی پرشتابی را تجربه کرده و به این ترتیب در نخستین ماه زمستان سال اخیر توانسته رکورد روزانه ۷۰۵ میلیون مترمکعب را به ثبت برساند. 

این عدد البته در سال گذشته و در مقایسه با سال ماقبل بالغ بر چهار درصد رشد را به نمایش گذاشته است، علاوه براین باید گفت، راه‌ اندازی فازهای جدید پارس جنوبی موجب شده تا مقدار گاز تامین شده از میدان مذکور در سال ۱۴۰۰ به عدد ۷۰ درصد برسد که عدد قابل تاملی است.

به هر حال خوشبختانه بررسی ها با توجه به ظرفيت‌ های گاز اکتشافی بیانگر این امر بوده که در ‌آينده شاهد افزایش ميزان ذخاير گازی کشورمان خواهیم بود، ضمن اینکه سرعت جايگزينی اکتشاف نسبت به میزان نفت تولید شده در ايران در بازه زمانی حدود 20 سال اخیر مطلوب بوده است، البته این امر نباید موجب شود که اجرایی شدن راهکارهای مربوط به برون رفت از وابستگی اقتصاد کشور به حوزه صادرات نفتی مدنظر قرار نگیرد.

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

لطفا دیدگاه خود را از طریق فرم زیر اسال نمایید

نظرسنجی

مارا دنبال کنید