بازار مشترک- امین کردبچه: متأسفانه این رویه به دلیل عدم جذابیت سرمایهگذاری در داخل کشور سرعت گرفته و سرمایههای بسیاری از ایرانیان از کشور خارج میشود، اما خرید ملک در ترکیه توسط شهروندان خارجی زمانی قوت گرفت که دولت ترکیه حدود سه سال پیش، برخی از قوانین مهاجرتی کشور خود را تغییر داد و شرایط اخذ اقامت در این کشور را برای اتباع خارجی آسانتر کرد، این تصمیم با هدف جذب سرمایهگذاری خارجی و خروج ترکیه از بحران اقتصادی صورت گرفت.
خرید ملک در ترکیه و به تبع آن، دریافت اقامت و شهروندی ترکیه و یا سرمایهگذاری در این کشور در چند سال اخیر توسط ایرانیان رشد داشته است. یکی از مهمترین علل رشد سرمایهگذاری در این کشور توسط ایرانیان را میتوان در عدم جذابی سرمایهگذاری در داخل کشور جستجو کرد، اما خرید و فروش ملک توسط ایرانیان در ترکیه، زمانی شتاب گرفت که دولت برخی از قوانین مهاجرتی این کشور را تغییر داد.
دولت ترکیه با این تغییرات در تلاش بود تا شرایط دریافت اقامت در این کشور برای اتباع خارجی را تسهیل کند. پیشتر خارجیانی که قصد دریافت اقامت ترکیه را داشتند، میبایست ملکی به ارزش 1 میلییون دلار، در پائینترین قیمت ممکن برای دریافت اقامت خریداری میکردند و این در حالی است که بنابر تغییرات جدید در قانون این کشور، این رقم به 250 هزار دلار کاهش پیدا کرد.
این امر توانست موج عظیمی از سرمایههای خارجی را به سمت این کشور روانه کند و ایرانیان، به دلیل همجواری با این کشور، رتبۀ نخست این سرمایهگذاری را به دست آورده و رکوردی قابل تأمل و جدید از خود به ثبت رساندند.
بر اساس آن چه که به عنوان تازهترین دادهها از سوی سازمان آمار در این کشور منتشر شده است، فروش ملک به اتباع کشورهای خارجی در اکتبر سال 2021 با رقمی بیش از 12 درصد افزایش یافته است و تعداد املاک فروخته شده به اتباع غیرترک در این مدت، به 5 هزار و 893 واحد مسکونی رسید. این در حالی است که ایرانیان، با خرید 1265 ملک مسکونی در همین ماه، صدرنشین معاملات مسکونی خارجیان در این کشور، به جهت اقامت و یا سرمایهگذاری بوده اند.
شرط عجیب دولت ترکیه برای سرمایهگذاران ایرانی
ابوالفضل روغنی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران، با بیان این که به تازگی، دولت ترکیه، حق فروش آپارتمانهای این کشور را از ایرانیان سلب کرده است، مگر در مواردی که دولت ترک خریدار آن را مشخص کند، گفت: شرایط فروش خانههای ایرانیان در ترکیه به این شکل ترتیب داده شده است که تنها سازمانهای مشخص شده از سوی دولت میتوانند این کار را انجام دهند و این واگذاری، میبایست با 40 تا 50 درصد ارزش واقعی ملک باشد و فروش به قیمتی بیش از رقم یاد شده برای ایرانیان مجاز نخواهد بود.
این در حالی است که پس از تبلیغات گسترده در این زمینه، بسیاری از ایرانیان سرمایۀ خود را برای خرید ملک در این کشور خرج کرده و طی سالهای گذشته اقدام به خرید ملک در شهرهای مختلف این کشور کردهاند و حال، تغییر شرایط و کاهش ارزش لیر در مقابل ریال آنها را به شدت هراسان کرده است، با این حال، همچنان تبلیغات رسانهای در سطحی بسیار گسترده برای سرمایهگذاری و مهاجرت در این کشور، در رسانههای جمعی مختلف ادامه داد.
انتقال سرمایه به کشورهای همسایه یک تهدید جدی است
البرز حسینی، یکی از نمایندگان مجلسشورایاسلامی، با بیان این که امروز، رقم قابل توجهی از سرمایۀ ایرانیان خارج از کشور، در ترکیه متمرکز شده است، گفت: بر اساس آمارهایی که بانکمرکزی ارائه کرده است، در بازۀ زمانی سالهای 84 تا 99 رقمی بیش از 170 میلیارد دلار سرمایه از کشورمان خارج شده است و ترکیه، به عنوان نخستین مقصد سرمایهگذاری در این میان نقشی قابلتوجه و انکارناپذیر دارد.
وی در ادامه، این امر را بسیار آسیبزا دانسته و با اذعان به این امر که ظرفیتهای اقتصادی کشور در این میان به شدت مورد تهدید قرار گرفتهاند، افزود: همین امر روند خلق ثروت در کشور را متوقف ساخته و اگر این روند در دراز مدت ادامه پیدا کند،ایران با تهدیدی جدی در این زمینه برای آیندۀ خویش روبرو خواهد بود.
این مقام مسئول، تمرکز بر برنامهریزی در جهت جذب سرمایه در کشور را امری مهم و بدیهی دانسته و با اذعان به این امر که تلاش بیشتری در این زمینه لازم است، ادامه داد: مسئولان دستاندرکار در حوزههای مختلف سیاستگذاری و تصمیمگیری میبایست تلاش کنند تا جذابیتهای موجود برای سرمایهگذاری در کشور را به عموم علاقهمندان به مشارکت در این حوزه نشان دهند.
هشدار به مردم در خصوص مخاطرات سرمایهگذاری در ترکیه
این عضو کمیسیونعمران مجلسشورایاسلامی با اشاره به این که میبایست به عموم مردم پیرامون خطرات موجود در سرمایهگذاری در کشور ترکیه هشدار داد، اضافه کرد: مردم باید آگاهی لازم در زمینۀ سرمایهگذاری در کشورهای همسایه را داشته باشند تا خدایناکرده درگیر موضوعات دردسرساز حقوقی نشوند.
وی با تأکید بر این مفهوم که امروز رسانهها نیز باید در آگاهیبخشی در خصوص مخاطرات سرمایهگذاری در خارج از کشور نقش خود را ایفا کنند، اظهار داشت: جای تأسف است که امروز برخی از مسائل، شرایط سرمایهگذاری را برای بسیاری از مردم در داخل کشور بسیار سخت و نامناسب ساخته است و همین امر، موجب میشود تا افراد تلاش کنند تا سرمایۀ خود را از کشور خارج کنند، اما نباید فراموش کرد که لازم است مسئولان امر توجه خویش را به کار گیرند تا اگر یکی از اتباع جمهوریاسلامیایران در خارج از کشور، از سرمایهگذاری غلط آسیب دید، برای احقاق حقوق حقۀ او اقدام کنند.
حسینی، در بخشی دیگر با اشاره به این امر که امروز میبایست وضعیت بازار املاک و مستغلات در کشور به گونهای تغییر کند که بتوان سرمایهگذاریهای داخلی را بالا برده و از جذابیتهای خارجی برای سرمایهگذاران کاست، تصریح کرد: سرمایههای خارج شده از کشور، میتوانست با هزینه در داخل کشور بازار مسکن را دستخوش تغییراتی چشمگیر کرده و بر رونق ساختوساز و رشد صنایع دیگر تأثیرگذار باشد و جهش بزرگی در حوزۀ اقتصاد در کشورمان پدید آورد.
معضل تغییر قوانین مکسن و مالکیت در ترکیه برای خریداران ایرانی
انباشت سرمایههای بسیار زیاد ایرانیان در ترکیه، موجب شده است که بازار املاک در این کشور، از جهات مختلف از افزایش خرید مملک توسط ایرانیان سوءاستفاده کرده و در مواردی نیز دست به کلاهبرداری از سرمایهگذاران بزنند که میتوان از تخلف و دزدی در هنگام انتقال ارز، فروش خانههای بدون سند، فروش به یک ملک به چندین نفر و مواردی از این دست یاد کرد.
یکی دیگر از مشکلات پیشروی خریداران ایرانی املاک ترکیه، تغییر دائمی قوانین مالکیت و اقامت در ترکیه است که در مواردی، پیشبینی شده است که در آیندهای نزدیک کار تا جائی پیش خواهد رفت که این قوانین به هیچ وجه منفعت خریداران خارجی را در نظر نداشته باشند. و با توجه به این امر که ایران یکی از دو کشوری است که در لیست سیاه FATF قرار دارد، این موضوع برای خریداران ایرانی در آینده محسوستر از دیگر اتباع خارجی خواهد بود.
با این حال این نکته را نیز نباید دور از ذهن داشت که این کشور، به جهت خروج از این فهرست خاکستری، ممکن است قوانینی جدید برای سرمایهگذاران ایرانی وضع کند و یا به جهت منفعت بیشتر، فروشندگان را وادار کند که قیمت املاک خویش را در معاملات با اتباع ایرانی بالا ببرند.
دیدگاه ها