استان کرمانشاه را بهتر بشناسید

معرفی استان کرمانشاه

استان کرمانشاه یا کرمانشاهان، با مساحت ۲۴٬۶۴۰ کیلومتر مربع، هفدهمین استان ایران از نظر وسعت به‌شمار می‌رود و جمعیتی در حدود 2 میلیون نفر را در خود جای  داده است.

استان کرمانشاه که ۱/۵ درصد مساحت کشور را دربرمی‌گیرد، از استان‌های غربی به‌شمار می‌آید که با کشور عراق مرز مشترک دارند.

مرکزیت استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه میباشد.

این استان ناحیه‌ای کوهستانی است که بین فلات ایران و جلگه بین‌النهرین قرار گرفته و سراسر آن را قله‌ها و ارتفاعات سلسه کوه‌های زاگرس پوشانده‌اند و در محدوده این استان به صورت مجموعه‌ای از رشته‌کوه‌های موازی پدیدار گشته که دشت‌های مرتفع کوهستانی درمیان آنها شکل گرفته و بستر گذرگاه‌های مهم زاگرس را به وجود آورده است.

همچنین به استناد کتیبه‌های بابلی و آشوری، ساکنان زاگرس اقوام لولوبی و گوتی بودند و قدمت سکونت در کرمانشاه فعلی به هزاره قبل از میلاد می‌رسد.

بیشتر بخوانید:

ایران را بهتر بشناسید

در این قسمت به صورت کلی بخش های زیر را به مرور می کنیم:

اقتصاد استان کرمانشاه

صنایع و معادن استان کرمانشاه

کشاورزی و دامپروری استان کرمانشاه

گردشگری استان کرمانشاه

حمل و نقل استان کرمانشاه

هتل های استان کرمانشاه

انرژی استان کرمانشاه

علم و فناوری در استان کرمانشاه

با کلیک بر روی هر کدام میتوانید درباره آن موضوع بیشتر بخوانید. (در حال بروز رسانی)

مشخصات کلی استان کرمانشاه

مساحت: ۲۴٬۶۴۰ کیلومتر مربع

جمعیت : حدود 2.000.000 نفر

مرکز: شهر کرمانشاه

دین: اکثریت اسلام-شیعه، سنی

زبان: فارسی-کردی

موقعیت جغرافیایی: غرب ایران

همسایگان استان کرمانشاه:

 شمال: استان کردستان

شرق: استان همدان

جنوب: استان ایلام

غرب: کشور عراق

جنوب شرقی: استان لرستان

کرمانشاه، پایتخت کرمانشاه

کرمانشاه نهمین شهر پرجمعیت ایران و یکی از کلان‌ شهرهای ایران و مرکز استان کرمانشاه در ایران است که دارای جمعیتی در حدود 1000000 نفر دارد.

مساحت این شهر ۹۵٫۹۷ کیلومتر مربع است.

شهر کرمانشاه بزرگ‌ترین شهر کردنشین ایران محسوب می‌گردد و مهم‌ترین شهر در منطقهٔ مرکزی غرب ایران است.

کرمانشاه از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران به شمار می‌رود و پیدایش آن به سده چهارم میلادی بازمی‌گردد و از آن دوران تا حمله اعراب به ایران به عنوان دومین پایتخت ساسانیان مورد توجه حکومت بود.

شهر کرمانشاه از شمال به کوه فرخشاد، از شمال باختری به طاق‌ بُستان و از جنوب به سفید کوه ختم می‌شود و یکی از شاهراه‌های ارتباطی خاور و باختر و کهن‌ترین راه گذر از ایران به میان‌رودان است و دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است.

شهرستان های استان کرمانشاه

مناطق حفاظت شده استان کرمانشاه

استان کرمانشا دارای 3 منطقه حفاظت شده به نام های بیستون، بوزین مرخیل و قلاجه میباشد.

منطقه حفاظت شده بیستون: این منطقه اقلیم مدیترانه‌ای سرد و نیمه مرطوب معتدل دارد و از تنوع زیستی بالایی برخوردار است. دره‌های عمیق و پر آب، چشمه‌ها و غارهای متعدد، دیواره‌های صخره‌ای، پوشش گیاهی غنی، گل‌های زیبای بهاری و راه‌های دسترسی مناسب بیانگر قابلیت بالای منطقه در جلب کوهنوردان، غارنوردان و علاقه‌مندان به طبیعت هستند.

وسعت این منطقه 53800 هکتار است و از سال 1354 به عنوان منطقه حفاظت شده ثبت شد.

پوشش گیاهی این منطقه شامل بلوط، زالزالک، کیکم، شن (پلاخور) ارجن، زو و... است و از پوشش جانوری این منطقه میتوان از کل و بز، قوچ، میش وحشی، خرس قهوه ای، گربه وحشی، پرندگان شکاری، کبک و... نام برد.

منطقه حفاظت شده بیستون

منطقه حفاظت شده بوزین مرخیل: منطقه حفاظت شده بوزین و مره خیل با مساحت ۲۳/۷۲۴ هکتار در نقطه صفر مرزی ایران و عراق در استان کرمانشاه و محدوده شهرستان پاوه قرار دارد.

این منطقه به دلیل اهمیت حفظ گونه با ارزش شوکا بعنوان منطقه حفاظت شده اعلام گردید. شوکا گونه ای است که صرفا در جنگل های شمال کشور زندگی می کند اما حضور شوکا در منطقه بوزین و مره خیل به واسطه اقلیم مدیترانه ای و جنگل های انبوه بلوط نیز جالب توجه است.

پوشش گیاهی شاخص این منطقه جنگل های انبوه بلوط است و دارای گیاهانی همچون ون، بنه، زیتون ،مورد، ارغوان، گلابی وحشی، کیکم، زالزالک، زبان گنجشک ، آلوچه، ختمی، سیاه تلو، لاله واژگون و ... است.

شاخص ترین گونه جانوری این منطقه شوکا است و از دیگر جانوران این منطقه میتوان به پلنگ، خرس قهوه ای، کل و بز، خوک وحشی، گرگ، سنجاب، تشی و... اشاره کرد.

منطقه حفاظت شده بوزین مرخیل

منطقه حفاظت شده قلاجه: منطقه حفاظت شده قلاجه با مساحت ۴۲,۶۰۵ هکتار فاصل شهرستان های گیلان غرب و اسلام آباد غرب در استان کرمانشاه واقع شده است و در سال 1378 بعنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.

این منطقه دارای اقلیم نیمه خشک و معتدل بوده و وجود جنگل های وسیع، متراکم و با ارزش بلوط از ویژگی های بارز آن محسوب می شود.

گونه های گیاهی شاخص این منطقه شامل بلوط، زبان گنجشک، بنه، کیکم، زالزالک، انجیر، گلابی وحشی، بادام کوهی، شیرین بیان، انواع گندمیان و... میباشد.

خرس قهوه ای، سنجاب ایرانی، گرگ، تشی، گراز، گربه جنگلی، خرگوش، کفتار، شغال، شاه روباه، روباه معمولی، کبک، تیهو و انواع عقاب، دلیجه، یله مار، گرزه مار، افعی دم عنکبوتی و مار کوتوله پارسی از مهمترین گونه های جانوری این منطقه به شمار می آیند.

همچنین حضور پلنگ در این منطقه قطعی نشده اما آثار و علائم و ردپای پلنگ مشاهده شده است.

منطقه حفاظت شده قلاجه

فرهنگ استان کرمانشاه

زیبایی و دلنشینی زبان کردی در کنار پوشش سنتی کرمانشاه یکی از جذابیت‌های فرهنگی این استان محسوب می‌شود، اگر چه با افزایش سبک شهرنشینی در بیشتر مناطق ایران دیگر کمتر خبری از پوشش‌های بومی است اما عشایر ساکن کرمانشاه هنوز هم لباس‌های خوش رنگ و نقش که نشانی از هویت‌شان است را بر تن دارند.

موسیقی با فرهنگ کردها پیوندی ناگسستنی دارد، در این میان مردمان کرمانشاه، از گدشته تاکنون در مراسم و آیین‌های قومی‌شان با نوای موسیقی و سازهایی چون؛ دهل، سرنا، دو نی و تنبور به آیین‌هایشان ریتم و شور می‌بخشند.

مانند هر شهر دیگری در ایران، کرمانشاه هم غذاهای متفاوت و متنوع خاص منطقه خود را دارد. غذاهایی چون، دنده‌کباب، ونوشک پلو، آش دوغ، آش عباسعلی،‌ خورشت کنگر، آش سورانه، کوکوی پاغازه، شلمین(شلم)، والک پلو و... .

بازار سنتی کرمانشاه

اقتصاد استان کرمانشاه

يكي از منابع اقتصادي استان كرمانشاه، كارخانه هاي صنعتي مي باشد و اولين اقدام در جهت استقرار صنايع با احداث پالايشگاه نفت كرمانشاه شروع گرديد كه در حقيقت مي توان آن را اولين واحد صنعتي مدرن در منطقه غرب دانست.

در استان كرمانشاه با توجه به استعداد سرشار كشاورزي آن ، ايجاد كارخانه هاي وابسته به كشاورزي را ايجاب نموده است كه از آن جمله كارخانه قند بيستون و اسلام آباد مي باشد كه باعث رونق كشاورزي و كشت چغندر و بالا رفتن سطح اشتغال در منطقه گرديده است.

همچنین كارخانه سيمان در 12 كيلومتري جاده كرمانشاه-همدان يكي از دو واحد بزرگ توليد سيمان در منطقه غرب كشور بوده و تأثير بسزايي در توسعه اقتصادي منطقه داشته است.

متاسفانه استان کرمانشاه از استانهایی با بالاترین نرخ بیکاری در ایران است و رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.

صنایع و معادن استان کرمانشاه

صنایع استان کرمانشاه: نزدیک 60 درصد صنعت استان کرمانشاه در شهرستان کرمانشاه متمرکز شده است.

پتروشیمی، خودرو و قطعات خودرو، تیرآهن و نبشی، نخ تایر، کابل فشار قوی، رب گوجه فرنگی، فرش ماشینی، کاشی و سرامیک، سیمان، انواع چینی‌آلات بهداشتی، روغن خوراکی، قند و... از جمله محصولات عمده‌ای هستند که از صنایع استان کرمانشاه تولید می‌شود.

شرکت ایران‌خودرو در شهرک صنعتی صحنه یک خط تولید خودرو راه‌اندازی کرده‌است و این کارخانه که در سال ۱۳۹۶ افتتاح شد، روزانه بالغ بر 150 دستگاه خودروی سواری مونتاژ می‌کند.

همچنین شهرک صنعتی درود فرامان کرمانشاه که در سال ۱۳۵۰ تأسیس شده‌بود، در تیر ۱۳۹۷ به دلیل مشکلات متعدد به‌طور کامل ورشکسته و تعطیل شد.

از شهرک های صنعتی این استان میتوان به سشهرک صنعتی کرمانشاه، شرهک صنعتی صحنه، شهرک صنعتی قصر شیرین، شهرک صنعتی بیستون و... اشاره کرد.

شهرک صنعتی بیستون

از صنایع دستی مهم این استان میتوان از گلیم بافی، موج بافی، نمدمالی، چیغ بافی، گیوه کشی، ابزارهای فلزی، قلم زنی، پرده بافی و... نام برد.

گیوه کشی از صنایع دستی استان کرمانشاه

معادن استان کرمانشاه: کرمانشاه از نظر ذخایر معدنی از استان‌های غنی ایران به شمار نمی‌رود و بیشتر معادن این استان مربوط به مصالح ساختمانی است، با این وجود معادنی همچون هماتیت، دولومیت، منگنز، سیلیس، قیر طبیعی، سنگ و گچ در استان کرمانشاه شناسایی شده‌است.

حدودا ۲۷۰ معدن در استان کرمانشاه شناسایی شده‌است که از این تعداد ۱۵۷ معدن فعال و مابقی راکد بوده‌اند.

همچنین در استان کرمانشاه معادن قیر طبیعی وجود دارد و ۸۰ درصد منابع قیر طبیعی ایران در استان کرمانشاه قرار دارند. دست‌کم ۶۰ معدن قیر طبیعی فعال و غیرفعال در استان کرمانشاه وجود دارد. 

از دیگر معادن این استان میتوان به معادن سنگ تزئینی، سنگ لاشه، سنگ آهن، سنگ کچ و... اشاره کرد.

معدن قیر طبیعی در گیلان غرب

نفت، گاز و انرژی استان کرمانشاه

ذخایر آبی استان کرمانشاه: این استان دارای 4 سد به نام های سد انحرافی الوند، سد انحرافی روانسر، سد جامیشان و سد پیران است.

سد انحرافی روانسر یکی از نخستین سد های انحرافی ایران و اولین سد ساخته شده در استان کرمانشاه است که در سال 1319 به بهره برداری رسید.

سد جامیشان

برق استان کرمانشاه: در سال ۱۳۰۸ خورشیدی  شخصی به نام هارون قصری نخستین مولد برق کرمانشاه را که یک دستگاه مولد ۲۵ کیلوواتی از نوع جریان مستقیم بود، در نزدیکی مسجد جامع کرمانشاه نصب و بهره برداری کرد.

استان کرمانشاه دارای 5 نیروگاه برق به نام های نیروگاه بیستون، نیروگاه زاگرس، نیروگاه اسلام‌آباد غرب، نیروگاه پیران و نیروگاه هدف است و برق مصرفی استان از این تعداد نیروگاه تامین میشود.

همچنین استان کرمانشاه به دلیل تابش آفتاب مستقیم و میزان ساعت آفتابی طولانی در برخی از مناطق، میتواند از انر ژی خورشیدی به خوبی بهره مند شود و در برخی مناطق، پنل های خورشیدی نصب شده اند و به تدریج در حال افزایش هستند.

نیروگاه بیستون در استان کرمانشاه

نفت و گاز استان کرمانشاه:  کرمانشاه جزو استان های غنی از نظر نفت و گاز کشور است و م یادین نفتی و گا زی بسیاری در کرمانشاه وجود دارد که تنها یک میدان نفت شهر مورد بهره برداری قرار گرفته است.

پالایشگاه نفت کرمانشاه در سال ۱۳۰۱ با ظرفیت روزانه ۲ هزار بشکه به بهره‌برداری رسید و این پالایشگاه در زمان خود دومین پالایشگاه ایران بود و نفت خام آن از میدان نفتی نفت‌شاه تأمین می‌شد.  

در حال حاضر خوراک نفت خام این پالایشگاه شامل نفت خام نفت شهر، سرکان، مالکوه در شهرستان پلدختر و اهواز – آسماری می‌باشد و محصولات آن شامل گاز مایع، بنزین، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره است.

همچنین گاز رساني در استان کرمانشاه از سال 1372 با شروع عملیات اجرایی گازرسانی به شهرهای کنگاور و صحنه آغاز گرديد و گازرسانی به شهرهای کوچک و روستاهای این استان نیز در حال انجام است.

پالایشگاه نفت کرمانشاه

کشاورزی و دامپروری استان کرمانشاه

کشاورزی: استان کرمانشاه با داشتن ۱۱ اقلیم آب و هوایی، میانگین ۲ برابری بارش نسبت به میانگین کشور ایران، آب و هوای چهارفصل و تولید بیش از ۹۸ درصد محصولات زراعی و باغی ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بالایی در بخش کشاورزی دارد.

استان کرمانشاه یکی از تأمین‌کنندگان اصلی گندم و ذرت کشور ایران است. 

از دیگر محصولات کشاورزی مهم این استان میتوان به زیتون، پسته، زعفران، نخود، چغندر قند، گردو، آفتابگردان و... است.

مزرعه آفتابگردان در سنقر

دامپروری: سالانه ۳۶ هزار تن گوشت قرمز در دام‌ داری‌های استان کرمانشاه تولید می‌شود که با محاسبه سرانه ۱۳ کیلوگرم گوشت در هر سال، این میزان حدود ۱۰ هزار تن بیش از نیاز استان محسوب می‌شود و مازاد آن به استان‌های قم، تهران، قزوین، اصفهان، و نیز کشورهای کویت، قطر و عمان صادر می‌شود.

همچنین ۶۰ درصد از تولید گوشت در استان کرمانشاه از دام سبک (گوسفند و بز) و بقیه آن از دام سنگین (گاو اصیل، دو رگه و بومی) استحصال می‌شود.

علاوه بر این ۹۰۰ واحد پرورش و تولید گوشت مرغ در استان فعالیت دارد که در این زمینه نیز، به شهرهای دیگر ایران صادرات دارد.

همچنین استان کرمانشاه نزدیک 5 درصد از آبزیان را در ایران تولید کرده‌است و بالاترین میزان پرورش ماهی در این استان مربوط به ماهی قزل آلا است که از نظر تولید، جز 4 رتبه برتر در ایران است.

زنبورداری نیز در استان کرمانشاه رونق دارد و عسل این منطقه به دلیل وجود باغ‌های میوه از کیفیت بالایی برخوردار است و دو شهرستان کنگاور و صحنه قطب تولید عسل استان کرمانشاه به شمار می‌آیند.

زنبورداری در کرمانشاه

گردشگری استان کرمانشاه

استان کرمانشاه غنی از مکان های تاریخی و طبعتی بکر است.

در استان کرمانشاه ۳۰۰۰ اثر تاریخی برآورد شده‌ است که ۷۱۶ اثر آن به ثبت آثار ملی و یک اثر (بیستون) به ثبت اثر جهانی رسیده است. 

تعدادی از مکان های دیدنی استان کرمانشاه

• طاق بستان
• گوردخمه دکان داوود
• سراب نیلوفر
• تالاب هشیلان
• طاق گرا
• سراب صحنه
• غار قوری قلعه
• پارک کوهستان
• غار دو اشکفت
• کاروانسرای بیستون ( کاروانسرای شاه عباسی)
• تنگ گولم
• موزه پارینه سنگی زاگرس
• آبشار پیران
• گوردخمه اسحاق وند
• غار پرآو
• نقش برجسته هرکول
• روستای داریان
• معبد آناهیتا
• گور دخمه صحنه
• کلیسای قلب مقدس مسیح
• قلعه یزدگرد
• آتشکده چهار قاپی
• و...

نقش برجسته هرکول

موزه پارینه سنگی زاگرس

گوردخمه اسحاق وند

غار قوری قلعه

سراب نیلوفر

کلیسای قلب مقدس مسیح

سراب صحنه

طبیعت روستای داریان

کاروانسرای بیستون

پارک کوهستان

آبشار پیران

حمل و نقل استان کرمانشاه

سفر به استان کرمانشاه از طریق حمل و نقل عمومی، به سه دسته تقسیم میشود: ریلی، هوایی، زمینی

ریلی: ایستگاه راه‌آهن کرمانشاه در بزرگراه امام خمینی کرمانشاه قرار دارد و در سه مسیر تهران، مشهد و ملایر فعالیت دارد.

همچنین امکان ارتباط شهر کرمانشاه با تهران و اتصال به شبکه را آهن سراسری و ارتباط ریلی ایران و عراق از طریق مرز خسروی می‌شود.

ایستگاه راه آهن کرمانشاه

هوایی: استان کرمانشاه تنها یک فرودگاه فعال به نام فرودگاه بین المللی کرمانشاه (فرودگاه شهید اشرفی اصفهانی) دارد.

این فرودگاه مهمترین و بزرگترین فرودگاه و هاب منطقه غرب کشور در شهر کرمانشاه است که دارای ۲ ترمینال است: یکی ویژه پروازهای خارجی و دیگری مخصوص پروازهای داخلی.

شرکت های هوایپیمایی این فرودگاه، شامل شزکت های زیر میباشد:

فرودگاه بین المللی شهید اشرفی کرمانشاه

زمینی: استان کرمانشاه از استانهای غربی ایران است و دارای جاده های بسیاری برای سفرهای زمینی و حتی برون مرزی (به کشور عراق) است.

همچنین ترمینال های مسافربری بخش جدا ناپذیر از حمل و نقل عمومی هر استان هستند که از اهمیت بالایی برخوردار هستند و استان مرزی کرمانشاه نیز از این قائده مستثنی نیست.

شهر کرمانشاه دارای دو ترمینال مهم به نام های ترمینال شهید کاویانی و ترمینال راه کربلا میباشد.

از دیگر ترمینال های مهم این استان میتوان از ترمینال پاوه، ترمینال سرپل ذهاب، ترمینال صحنه، ترمینال هرسین و... نام برد.

استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی داخل استان، به 2 دسته تقسیم میشود:

• اتوبوسرانی
• تاکسیرانی

هتل های استان کرمانشاه

استان کرمانشاه، به عنوان یکی از مهمترین استان های کرد نشین غرب کشور و داشتن قدمت تاریخی و طبیعت بکر و کوهستانی، هرساله گردشگران زیادی را به سمت خود میکشاند و به همین دلیل هتل ها و اقامتگاه های مناسبی در سرتاسر این استان وجود دارد.

از مهمترین هتل های این استان میتوان به هتل پارسیان کرمانشاه، هتل آپارتمان کوروش کرمانشاه، هتل جمشید کرمانشاه، هتل ارم پاوه، هتل سهند قصر شیرین و... اشاره کرد.

هتل پارسیان در کرمانشاه

علم و فناوری استان کرمانشاه

در استان کرمانشاه تعداد 24 مرکز علمی و دانشگاهی تعریف شده است.

پژوهشگران دانشگاهها و مراکز علمی استان کرمانشاه, 35844 مقاله علمی شامل 3654 مقاله ژورنالی و 16515 مقاله در همایشهای علمی داخلی و 3654 مقاله بین المللی منتشر نموده اند.

استان کرمانشاه تا کنون میزبان 30 همایش علمی تخصصی بوده است.

از مهمترین مراکز علمی و دانشگاهی این استان میتوان به دانشگاه رازی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام آباد غرب و... اشاره کرد.

دانشگاه رازی در کرمانشاه

همچنین پارک علم و فناوری کرمانشاه نیز در راستای حمایت و کمک به توسعه شرکت های دانش بنیان، ایده های نو و تاکید بر تجاری سازی نتایج تحقیقات از سال 1385 با اخذ مصوبه استانی هیات محترم وزیران و با بهره مندی از قوانین حمایتی از جمله مزایای فعالیت در مناطق آزاد اقتصادی وارد عرصه ی جدی حمایت از تجاری سازی ایده های دانش بنیان گردید.

در حال حاضر هفت مرکز رشد شامل مرکز رشد عمومی و مرکز رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در مرکز استان، مراکز رشد شهرستانی در شهرستان های کنگاور، اسلام آباد غرب، سنقروکلیایی، مرکز رشد واحد های فناوری کشاورزی و صنایع تبدیلی مناطق سردسیری در شهرستان روانسر و مرکز رشد واحدهای فناوری کشاورزی و صنایع تبدیلی مناطق گرمسیری در شهرستان سرپل ذهاب در  زیر مجموعه پارک علم و فناوری در حال فعالیت می باشند.