معرفی استان بوشهر
استان بوشهر از استانهای جنوبی ایران و هفدهمین استان بزرگ کشور به لحاظ مساحت است که در حاشیه خلیج فارس قرار دارد و مرکز این استان بندر بوشهر میباشد.
این استان با مساحتی حدود ۲۷٬۶۵۳ کیلومتر مربّع و جمعیتی برابر حدودا 1300000 نفر است.
این استان از دو بخش جلگهای و کوهستانی تشکیل شده که دارای پوشش گیاهی ضعیفی است. جانوران موجود در این استان به دو قسمت خشکی زیست و دریایی زیست تقسیم میشود.
آب و هوای این استان گرم و خشک است اما در نوار ساحلی به دلیل مجاورت با خلیج پارس، گرم و مرطوب است و به دلیل بالا رفتن رطوبت موجود در هوا، پدیده «شرجی» از ویژگیهای آب و هوایی این استان است.
استان بوشهر با خلیج فارس بیش از ۷۰۷ کیلومتر مرز دریایی دارد.
این استان سومین اقتصاد بزرگ کشور است و رتبه اول درآمد سرانه را در کشور دارا است.
ترکیبی از اقتصادهای بزرگ و متنوع مانند نفت و گاز و پتروشیمی، نیروگاهها، کشاورزی و شیلات، معادن، تأسیسات هستهای، صنایع دریایی، فعالیتهای تجاری، و موقعیت استراتژیک آن در خلیج فارس باعث شده تا این استان همیشه برای دیگر حکومتها و قدرتهای دنیا از اهمیت خاصی برخوردار باشد.
همچنین وجود میدانها نفتی و گازی بزرگ و فراوان، و نیروگاههای مختلف باعث شده که به این استان لقب «پایتخت انرژی ایران» داده شود.
بیشتر بخوانید:
در این قسمت به صورت کلی بخش های زیر را مرور می کنیم:
اقتصاد استان بوشهر
نفت، گاز و انرژی استان بوشهر
صنایع و معادن استان بوشهر
کشاورزی و دامپروری استان بوشهر
گردشگری استان بوشهر
حمل و نقل استان بوشهر
هتل های استان بوشهر
علم و فناوری در استان بوشهر
با کلیک بر روی هر کدام میتوانید درباره آن موضوع بیشتر بخوانید. (در حال بروز رسانی)
مشخصات کلی استان بوشهر
مساحت: ۲۷٬۶۵۳ کیلومتر مربع
جمعیت : حدود 1.300.000 نفر
مرکز: بوشهر
دین: اکثریت اسلام-شیعه
زبان: فارسی-لری
گویش : بوشهری
موقعیت جغرافیایی: جنوب ایران
همسایگان استان بوشهر:
شمال: استان خوزستان، استان کهکلویه و بویر احمد
غرب:خلیج فارس
جنوب: خلیج فارس
شرق: استان فارس
جنوب شرقی: استان هرمزگان
بوشهر، پایتخت بوشهر
بندر بوشهر از شهرهای بندری ایران است که مرکز استان بوشهر قرار دارد.
بوشهر بندری شبه جزیرهای در بخش مرکزی شهرستان بوشهر است که از سمت شمال، غرب و جنوب به خلیج فارس محدود شده است.
شهر بوشهر حدود 300 هزار نفر جمعیت دارد که بدین ترتیب پرجمیتترین شهر استان بوشهر و سومین شهر پرجمعیت جنوب ایران بهشمار میرود.
بندر بوشهر به خاطر عواملی مانند صیادی، وجود نیروگاه اتمی، کشتیسازی و صادرات از این بندر رونق اقتصادی گرفتهاست.
اسناد به دست آمده از ریشهر نشان می دهد که زندگی در این ناحیه از 5 هزار سال قبل جریان داشته است. (ریشهر نام منطقه ای در فاصله 3 کیلومتری از شهر بوشهر است)
شهرهای استان بوشهر
بوشهر | دشتستان | تنگستان | جم | دشتی |
گناوه | کنگان | دیلم | عسلویه | دیر |
مناطق حفاظت شده استان بوشهر
استان بوشهر شامل سه منطقه حفاظت میباشد: منطقه حفاظت شده مند، منطقه حفاظت شده نای بند و منطقه حفاظت شده حله.
منطقه حفاظت شده مند: این منطقه در بخش بردخون از شهرستان دیر در استان بوشهر ایران در ۱۳۰ کیلومتری جنوب بندر بوشهر میباشد.
منطقه حفاظت شده مند دارای دو اکوسیستم آبی و خشکی میباشد.
از پوشش گیاهی این منطقه میتوان به گرامینه ها، درختان کنار، کهور و گزستان ها اشاره کرد که در اصل محل زیستگاه آهو و گراز هستند.
همچنین در پوشش جانوری این منطقه حفاظت شده، میتوان از آهو، لاک پشت، پرستوهای دریایی و پرندگان مهاجری همچون فلامینگو و گیلانشاه نام برد.
آهوان در منطقه حفاظت شده مند
منطقه حفاظت شده نای بند: پارک ملی نایبند به عنوان یک منطقه حفاظتشده سازمان حفاظت محیط زیست ایران در شهرستان عسلویه در سواحل خلیج فارس است.
خلیج نایبند همراه با بخشی از دماغه نایبند با مساحت ۱۹۵۰۰ هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده نایبند در فهرست مناطق حفاظت شده ایران قرار گرفت و محدوده خشکی این پارک ملی با وسعت ۲۲۵۰۰ هکتار به صورت دماغه مرتفع در ساحل جنوبی خلیج نای بند قرار دارد.
پوشش جانوری این منطقه شامل میش و قوچ، کل، بز وحشی، آهو، جبیر، پلنگ و... است و جنگل های حرا، از پوشش گیاهی بی نظیر این منطقه به حساب می آید.
خلیج نای بند، منطقه حفاظت شده نای بند
منطقه حفاظت شده حله: این منطقه در سواحل خلیج فارس در فاصله ۱۰ کیلومتری شمال شرقی بندر بوشهر است. مساحت آن ۴۲۶۰۰ هکتار است که حدود نیمی از آن تالابی است و آب آن از تالاب رود حله میباشد.
گیاهان آبزی تالاب زیستگاه پرندگان آبزی و کنارآبزی است. پوشش گیاهی آن شامل بوتههای شور پسند، گیاهان علوفهای، درختان گز، گردو، اشک، و گیاهان تالابی همچون: نخل مردابی، نی، بزواش، پیازین و گزنه پالویی میباشد.
این منطقه زیستگاه جانورانی چون: گراز، شغال، گرگ، روباه معمولی و خرگوش است و پرندگانی چون: دراج، کوکر، قمری، کبوتر چاهی، چکاوک، حواصیل خاکستری، درنا، فلامینگو، مرغ سقا، بوتیمار، اردک کله تیر، هوبره و... میباشد.
پرندگان مهاجر در منطقه حفاظت شده حله
فرهنگ استان بوشهر
از نقاط برجسته فرهنگی بوشهر میتوان به سینه زنی بوشهری، دُم دُم سحری، شروه خوانی و چاووشی خوانی اشاره کرد.
موسیقی بوشهر به سه دسته بزم و شادی، عزا و سوگواری، و موسیقی حماسی دستهبندی میشود.
ساز و آلات موسیقی که توسط بوشهریها استفاده میشود عبارتند از: نی انبان، سنج، دمام (این ساز متعلق به بوشهر است)، ضرب و تیمپو.
بالغ بر 98 درصد مردم این استان مسلمان شیعه هستند ولی در بعضی از مناطق جنوبی استان بوشهر، اقلیتی از اهل سنت زندگی مینمایند.
از غذاهای محلی این استان میتوان از لخ لاخ (دمپخت ماهی بوشهری)، یتیمک، قلیه میگو، قلیه ماهی، قیمه بوشهری، دال عدس و... نام برد.
مراسم دمام زنی در بوشهر
اقتصاد استان بوشهر
استان بوشهر سومین اقتصاد بزرگ کشور است.
ولی با وجود اینکه در این استان حدود ۹ درصد از کل ذخایر گازی جهان و حدود ۴۸ درصد کل ذخایر گاز غنی شده میدانهای مستقل کشور وجود دارد و بزرگترین میدانهای نفتی محدوده فلات قاره ایران در این استان است، اما اقتصاد آن در وهله اول متکی به کشاورزی، دامداری، و شیلات و سپس تجارت و بازرگانی است.
قسمتهای دیگر بخش اقتصادی در استان بوشهر که سهم بسزایی در آن دارند به «صنعت»، «استخراج معادن»، «پالایشگاهها و تأسیسات نفت، گاز، و پتروشیمی» مربوط میشود.
استان بوشهر آمار بسیار خوبی از نظر اقتصادی دارد ولی متاسفانه به معنی رونق اقتصادی یا بالاتر بودن رفاه اقتصادی این استانها نبودهاست.
در حال حاضر در استان بوشهر ۱۴ گمرک وجود دارد. گمرکات استان بوشهر چندین سال است که رتبه نخست صادرات نفتی و غیرنفتی را به خود اختصاص دادهاند.
ترخیص کالا از گمرک بوشهر
صنایع و معادن استان بوشهر
صنایع: در استان بوشهر 7 شهرک وجود دارد که شامل شهرک صنعتی برازجان، شهرک صنعتی اهرم، شهرک صنعتی دلوار، ناحیه صنعتی بنه گز در تنگستان، شهرک صنعتی دیلم در ناحیه صنعتی بویرات، شهرک صنعتی بندر ریگ در ناحیه صنعتی عربی و شهرک صنعتی خورموج، دیر، کنگان و گناوه، دلوار در ناحیه صنعتی لمبدان میباشد.
از دیگر صنایع مهم و بزرگ در استان بوشهر میتوان به شرکتهای بزرگ و کوچک سازنده سازههای دریایی اشاره کرد. بعنوان نمونه مجموعه صنعتی ایران صدرا که در زمینه سکو سازی و کشتی سازی فعالیت میکند، از این نمونه است.
همچنین تولید صنایع دستی یکی از اصلیترین راههای امرار معاش مردم در این استان است.
از صنایع دستی مهم این استان میتوان از گبه بافی، عبا بافی، گلیم بافی، صنعت لنج سازی، حصیر بافی، گرگور، سوزن دوزی و... نام برد.
شهرک صنعتی بوشهر
لنج سازی در بوشهر
معادن: استان بوشهر دارای ۱۴۰ معدن با استخراج تقریبی ۱۲ میلیون تن است که این مواد عبارتند از: سنگ گچ، سنگ لاشه، سنگ آهک، مخلوط کوهی، مارن، نمک، و شن و ماسه مرمریت. همچنین معادنی همچون بوکسیت، قیر طبیعی، و فسفات نیز در استان کشف شدهاند که تحت بررسیهای اکتشافی میباشند.
این استان با موقعیت مناسب ساحلی و نزدیکی منابع معدنی به ساحل از ظرفیتهای بالایی برای صدور مواد معدنی فرآوری شده و خام برخوردار است.
با توجه به مزیتهای نسبی استان در زمینه صادرات مواد معدنی و از طرفی تقاضای بالای این نوع محصولات در بازار کشورهای حوزه خلیجفارس، سرمایهگذاریهای بیشتری در این بخش در حال انجام است.
نفت، گاز و انرژی استان بوشهر
بوشهری استانی که به پایتخت انرژی ایران معروف است و بیش از ۲۴ درصد از ذخایر انرژی ایران در استان بوشهر قرار دارد.
نفت و گاز در استان بوشهر: وجود توامان میدانهای بزرگ نفتی و گازی در استان بوشهر (خشکی و دریا) باعث شده که این استان در کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد.
جزیره خارک، نفتی ترین جزیره ایران است و به عنوان شاهرگ اقتصاد ایران و نقطه پایانی خطوط انتقال نفت ایران از اهمیت بسیار ویژهای برخوردار است.
حدود نزدیک ۴۰ درصد از مجموع ذخایر نفت کشور و بالغ بر ۶۰ درصد از ذخایر گاز طبیعی کشور در استان بوشهر قرار دارد.
در حال حاضر میدانهای گازی شناخته شده استان بوشهر عبارتند از: میدان گازی کنگان، میدان گازی نار، میدان گازی پارس جنوبی، میدان گازی پارس شمالی، میدان گازی گلشن، میدان گازی فردوسی، میدان گازی کوه مند و میدان گازی میلاتون (دشتستان).
میدانهای نفتی شناخته شده استان بوشهر عبارتند از: میدان نفتی بهرگان، میدان نفتی خارگ (شامل میدانهای فروزان، ابوذر، درود، و اسفندیار)، میدان نفتی پارس جنوبی، میدان نفتی فردوس، میدان نفتی نرگسی، میدان نفتی بوشکان، میدان نفتی کوه مند.
در حال حاضر نیروگاه هسته ای بوشهر، بعنوان اولین نیروگاه ایران و خاورمیانه شناخته میشود.
از دیگر نیروگاه های این استان میتوان به نیروگاه هستهای بوشهر، نیروگاه گازی بوشهر، نیروگاه متمرکز پارس جنوبی، نیروگاه گازی عسلویه، نیروگاه گازی تولید برق کنگان، نیروگاه خارک و نیروگاه سیکل ترکیبی بندر گناوه اشاره کرد.
پالایشگاههای گاز پارس جنوبی مجموعهای از ۱۴ پالایشگاه گازی است که برای پالایش گاز طبیعی حاصل از میدان گازی پارس جنوبی به وجود آمده است. این پالایشگاهها در اطراف شهرهای عسلویه، کنگان و تنبک واقع شدهاند.
همچنین از دیگر سرمایهگذاریهای بزرگ در حوزه انرژی در این استان میتوان به تأسیس پتروشیمیهای متعدد و بزرگ اشاره کرد.
پالایشگاه گاز پارس جنوبی
ذخایر آبی استان بوشهر: یکی از مطالبات مهم مردم استان بوشهر در ادوار مختلف تاریخی، تأمین آب آشامیدنی، کشاورزی و صنعتی است که با کاهش بارش باران و ادامه خشکسالیها مشکلات تأمین آب افزایش یافته است.
حدود 85 درصد آب آشامیدنی استان بوشهر با خطوط طولانی انتقال از دیگر استانها تأمین میشود.
سد مخزنی رئیسعلی دلواری در بخش شبانکاره، در ۶۰ کیلومتری شهر برازجان قرار دارد و تا مدتها تنها سد استان بوشهر بود.
در سالهای اخیر سه سد به نام های سد قیز قلعه، سد سنا و سد تنگارم در استان بوشهر افتتاح شد و رایزنی هایی درباره ایجاد سد های دیگری در این استان در حال انجام است.
سد مخزنی رئیسعلی دلواری
برق استان بوشهر: استان بوشهر به دلیل تولید انرژی از خورشید، انرژی هسته ای و سوختهای فسیلی یا تولید این سوختها به «پایتخت انرژی» ایران نیز شهرت دارد.
حدود ۲ درصد از برق مصرفی کل کشور در نیروگاه اتمی بوشهر تولید و به شبکه سراسری برق منتقل میشود. این نیروگاه در سال 1390 افتتاح شد و از همان زمان تولید برق را آغاز کرد.
استان بوشهر با توجه به وضعیت آب و هوای گرم و قرار گرفتن در جنوب یکی از استانهای مستعد در حوزه تولید انرژی خورشیدی است.
در استان بوشهر ۲هزار و ۷۰۲ مگاوات نیروگاه خورشیدی وجود دارد که ۲ هزار و ۳۸۰ کیلو ولت معادل ۸۸ درصد آن در شهرستان دشتی واقع است.
شهرستان دشتی قطب انرژی پاک استان بوشهر میباشد و بزرگترین نیروگاه خورشیدی این استان، در روستای دشت پلنگ شهرستان دشتی قرار دارد.
نیروگاه خورشیدی دشت پلنگ در استان بوشهر
کشاورزی و دامپروری استان بوشهر
کشاورزی: استان بوشهر یکی از استان های مهم کشور در تولید خرما شناخته شده است و همچنین به دلیل آب و هوای متفاوت در فصول سرد سال، از مهمترین مرکز کشت گوجه فرنگی خارج از فصل است.
در این استان باغهای محدود و کوچک مرکبات نیز بهطور پراکنده وجود دارد.
شهرستان دشتستان و شهرستان تنگستان از لحاظ تولید سالانه خرما و مرکبات مقام اول و دوم را در استان کسب کردهاند.
مهمترین محصولات زراعی استان بوشهر را گندم، جو آبی، تنباکو، پیاز، کنجد، سبزی، صیفی و نباتات علوفهای تشکیل میدهد.
برداشت گوجه از مزارع اطراف شهر بوشهر
دامپروری: پرورش بز، گوسفند، گاو، شتر و طیور در استان رونق نسبی دارد.
استان بوشهر با دارا بودن هزاران نفر شتر ثبتی، یکی از مراکز مهم پرورش شتر میباشد که در آن بهصورت سنتی نگهداری میشوند.
این شترها همگی از نوع یک کوهانه و از نژادهای دشتی (ذبه)، ترکی، عربی و نژادهای آمیخته میباشند و بهترین نژاد موجود در استان نژاد دشتی است که پشم زیادی تولید میکند و در کشور جزو بهترین نژادها شناخته میشود.
همچنین صنعت عبابافی با وجود پشم این شترها در استان بوشهر رونق دارد و به کشور های حاشیه خلیج فارس نیز صادر میکنند که از مقبولیت بالایی برخوردار است.
همچنین صید ماهی و میگو یکی از مهمترین فعالیتهای اقتصادی مردم این استان را تشکیل میدهد.
پرورش شتر در استان بوشهر
گرشگری استان بوشهر
استان بوشهر از مهم ترین مناطق جنوبی ایران است که بیش تر شهرستان های آن از بناهای دیدنی و مکان های تاریخی برخوردارند.
بناهای تاریخی و معماری استان بوشهر؛ شامل مساجد و مراکز عبادی اسلامی، باغ ها و عمارت های دیدنی و برج ها و قلعه های قدیمی می شوند.
همچنین تپه های تاریخی زیادی از جمله تل خندق با معماری مربوط به دوره ساسانی و تل مرو واقع در نزدیکی کاخ هخامنشی در منطقه بوشهر وجود دارند که برای باستان شناسان و دانشجویان رشته باستان شناسی قابل توجه است.
سواحل ماسه ای استان بوشهر را هم می توان به عنوان یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری این استان نام برد که این استان در مجموع بیش از 700 کیلومتر ساحل دارد که اغلب این سواحل برای استفاده عموم مردم آزاد است.
تعدادی از مکان های دیدنی استان بوشهر:
- آب انبار قوام
- کشتی رافائل
- کاخ بردک سیاه
- آبشار زیر راه
- آبشار فاریاب پشت کوه
- کوه پدری
- پارک ملی نای بند
- سنگ نبشته هخامنشی در جزیره خارک
- قلعه خورموج
- برج خان
- قلعه حصار
- موزه رئیسعلی دلواری
- عمارت امیریه
- گورستان باستانی خارک
- چشمه آب گرم قوچارک
- غار چهل خانه
- و...
آبشار زیر راه
کوه نمکی
قلعه خورموج
کوه پدری
آبشار فاریاب پشت کوه
نخلستان های بوشهر
غار چهل خانه
حمل و نقل استان بوشهر
در استان بوشهر دو راه برای سفر و حمل و نقل از نقطه ای به نقطه دیگر وجود دارد: حمل و نقل جادهای و حمل و نقل هوایی.
متاسفانه این استان از حمل و نقل ریلی تا به الان بی بهره بوده است.
هوایی: استان بوشهر دارای 6 فرودگاه به نام های: فرودگاه بین المللی شهدای بوشهر، فرودگاه بین المللی خلیج فارس (عسلویه)، فرودگاه عسلویه، فرودگاه خارک، فرودگاه جم و فرودگاه منطقه نفتی بهرگان (دیلم) است.
فرودگاه بین المللی بوشهر اصلی ترین فرودگاه این استان می باشد و با توجه به شرایط جغرافیایی بوشهر، این فرودگاه به یکی از مهمترین عوامل پیشرفت اقتصاد بوشهر مبدل شدهاست.
فرودگاه بین المللی خلیج فارس، عسلویه
زمینی: استان بوشهر به دلیل داشتن وجود صنایعی همچون نفت، گاز، پتروشیمی، تاسیسات هسته ای و فعالیت های تجاری بالا، دارای مسافران زیادی از شهر های دیگر هستند و به همین دلیل، مسیر های جاده ای این استان، از اهمیت بالایی برخوردار است.
به دلیل عدم وجود راه آهن سراسری در این استان، مسیر جاده ای بوشهر از مهمترین قسمت سفر و حمل و نقل عمومی است.
آزادراه/ جاده ها |
مبدا | مقصد | شهرها |
محل خروج/ ورود |
جاده 45 | بندر دیلم | رامهرمز | بهبهان | بزرگراه هندیجان |
جاده 55 | بوشهر | اصفهان | نورآباد، یاسوج، بروجن، مبارکه | بزرگراه خلیج فارس |
جاده 65 | جم | تهران | اسلامشهر، ساوه، دلیجان، شاهین شهر، اصفهان، شهرضا، آباده،مرودشت، شیراز، فیروزآباد | جاده فیروزآباد، جم |
جاده 96 | بند گناوه | بندر عباس | برازجان، اهرم، خورموج، بندر کنگان، عسلویه، بندر لنگه | بزرگراه برازجان،گناوه |
ترمنال های مسافربری نیز بخش جدا ناپذیر از حمل و نقل عمومی هر استان هستند که همه روزه در حال جابجایی مسافر هستند.
ترمینال های استان بوشهر شامل پایانه مسافربری بوشهر، پایانه مسافربری کناوه، پایانه مسافربری دیلم، پایانه مسافربری جم، پایانه مسافربری عسلویه، پایانه مسافربری برازجان و پایانه مسافربری خورموج اشاره کرد.
ترمینال بوشهر
حمل و نقل عمومی داخل استان بوشهر به چند دسته تقسیم میشود:
- اتوبوسرانی
- تاکسیرانی
- کشتیرانی
هتل های استان بوشهر
وقتی از شهر خود به شهری دیگر سفر میکنید، محل اسکان در شهر جدید از اهمیت بالایی برخوردار است به تنهایی نیمی از بار سفر را به دوش میکشد.
انتخاب هتل خوب، می تواند سفری راحت و دل انگیز را برای هر کسی ایجاد کند.
از مهمترین هتل های استان بوشهر میتوان به هتل جهانگری دلوار، هتل ناکو بوشهر، هتل آپارتمان یاس بوشهر، هتل آپارتمان رمیله عسلویه، هتل خور گناوه و... اشاره کرد.
هتل جهانگردی دلوار، هتلی 3 ستاره در بوشهر
علم و فناوری در استان بوشهر
در استان بوشهر تعداد 23 مرکز علمی و دانشگاهی تعریف شده است.
از مهمترین مراکز علمی این استان می توان به دانشگاه خلیج فارس، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، پژوهشکده میگوی کشور، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گناوه و... اشاره کرد.
دانشگاه خلیج فارس بوشهر
همچنین پارک علم و فناوری بوشهر که در سال 1386 افتتاح شد، در زمینه های فناوری اطلاعات، ارتباط و الکترونیک (ICET)، نانو تکنولوژی، زیست فناوری، نفت، گاز و پتروشیمی، کشتیسازی و صنایع دریایی و صنایع غذایی، شیلات و آبزیان، کشاورزی و نخيلات فعالیت میکند.
دیدگاه ها