اولین چیزی که با شنیدن نام خوزستان در ذهن تداعی می شود هوای گرم و بیابان هایی سرشار از منابع نفتی و جنگی 8 ساله بین ایران و عراق است.
خوزستان، استانی در جنوبغرب ایران و در کنار خلیج فارس که مرکز تولید نفت ایران بهشمار میآید .
خوزستان قدیمی ترین منطقه فلات ایران، هم دریا دارد هم کوهستان، هم جلگه دارد و هم بیابان، از مکان های تاریخی گرفته تا اماکن مذهبی-سیاحتی را در دل خود جای داده است.
مساحت استان خوزستان ۶۴٬۰۵۷ کیلومتر مربع است و با جمعیتی حدود 5 میلیون نفر، پنجمین استان پرجمعیت ایران محسوب میشود که 75 درصد در شهر و 25 درصد در روستاهای این استان سکونت دارند.
استان خوزستان بزرگترین تولید کننده نفت ایران است. استانی ثروتمند که ثروت آن سهم زیادی در بودحه کشور دارد،
این استان از پرآب ترین استان های ایران است دچار بیآب شدید شده است.
رود کارون بزرگترین و پرآبترین روخانه ایران و تنها رودخانه قابل کشتیرانی ایران از زمان هخامنشیان بوده است.
استان خوزستان در اغلب فصول سال دارای آب و هوایی بسیار گرم است و در زمستان نیز، آب و هوایی معتدل و خنک دارد.
در سال ۱۳۰۳ مرکز استان خوزستان از شوشتر به اهواز منتقل شد و از آن زمان تاکنون شهر اهواز مرکز این استان است.
بیشتر بخوانید:
در این قسمت به صورت کلی بخش های زیر را به مرور می کنیم:
اقتصاد استان خوزستان
صنایع و معادن استان خوزستان
کشاورزی و دامپروری استان خوزستان
گردشگری استان خوزستان
حمل و نقل استان خوزستان
هتل های استان خوزستان
انرژی استان خوزستان
علم و فناوری در استان خوزستان
با کلیک بر روی هر کدام میتوانید درباره آن موضوع بیشتر بخوانید. (در حال بروز رسانی)
مشخصات کلی استان خوزستان
مساحت: ۶۴٬۰۵۷ کیلومتر مربع
جمعیت : حدود 5 میلیون نفر
مرکز: شهر اهواز
دین: اکثریت اسلام-شیعه
زبان: فارسی-عربی
موقعیت جغرافیایی: جنوب غربی ایران
همسایگان استان خوزستان:
شمال: استان لرستان
شرق: استان چهارمحال بختیاری، استان کهکلویه و بویراحمد
جنوب شرقی: استان بوشهر
غرب: کشور عراق
شمال غربی: استان ایلام
اهواز، پایتخت خوزستان
شهر اهواز یکی از کلانهشهر های ایران به شمار می رود و با وسعت ۱۸۶۵۰ هکتار، چهارمین شهر بزرگ و با جمعیتی حدود 1700000 نفر، هشتمین شهر پرجمعیت ایران است.
رودخانه کارون که پرآبترین رودخانه ایران است، از زردکوه در استان چهارمحال و بختیاری سرچشمه گرفته و با عبور از استان خوزستان در خلیج فارس آرام میگیرد. این رودخانه با ورود به شهر اهواز، این شهر را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم میکند.
شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب بزرگترین تولیدکننده نفت ایران، شرکت ملی حفاری ایران بزرگترین شرکت حفاری کشور، شرکت فولاد خوزستان از تولیدکنندگان بزرگ فولاد خام کشور و برخی از بزرگترین کارخانههای مادر کشور در اهواز قرار دارند.
اهواز پس از اصفهان و تهران، بیشترین آلودگی هوا را در بین دیگر استان های ایران دارد.
شهرهای استان خوزستان:
اهواز | بهبهان | خرمشهر | ایذه | آبادان |
رامهرمز | مشجد سلیمان | شوشتر | دزفول | دشت آزادگان |
بندر ماهشهر | شادگان | اندیمشک | شوش | باغ ملک |
گتوند | اندیکا | هندیجان | لالی | امیدیه |
رامشیر | هویزه | هفتکل | باوی | کارون |
دزپارت | کرخه | آقاجاری | حمیدیه |
مناطق حفاظت شده استان خوزستان
مناطق حفاظت شده استان خوزستان، شامل: منطقه حفاظت شده چهل پا، منطقه حفاظت شده دیمه و منطقه حفاظت شده هورالعظیم است.
منطقه حفاظت شده چهل پا: این منطقه با وسعت ۱۷۰۴۵ هکتار واقع در شمال و شمال شرق شهرستان اندیمشک و به فاصله ۱۵ کیلومتر از شهر اندیمشک قرار گرفته که به کوه تنگوان معروف است.
این منطقه یکی از زیستگاه های مهم بز کوهی در استان خوزستان به شمار می آید که بدلیل صعب العبور بودن و عدم دسترسی شکارچیان، این گونه توانسته نسل خود را در این منطقه حفظ کنند.
منابع آبی این منطقه حفاظت شده، عمدتا دریاچه سد دز در ضلع شمالی، رودخانه دز در ضلغ شرقی و تعدادی چشمه از جمله چشمه سلام و خردم در ارتفاعات میباشد.
منطقه حفاظت شده چهل پا
منطقه حفاظت شده دیمه: منطقه حفاظت شده دیمه با وسعت ۹۸۱۲ هکتار در ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان رامهرمز در مسیر جاده رامهرمز – رامشیر قرار دارد.
سیمای طبیعی منطقه حفاظت شده دیمه از سه بخش کاملا متمایز دشتی در شمال، تپه ماهوری در میانه و کوهستانی در جنوب تشکیل شده که زیستگاه مناسبی جهت ادامه حیات پستاندارانی نظیر آهو، قوچ و میش، کل و بز و انواع پرندگان نظیر دراج، هوبره، کبک، تیهو و انواع پرندگان شکاری است.
در حال حاضر نسل آهو در این منطقه منقرض شده است و کفتار راه راه از گوشتخواران مهم این منطقه به شمار می رود.
پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده دیمه شامل گیاهانی نظیر انواع گرامینه ها و لگومینوزها می باشد.
منطقه حفاظت شده هورالعظیم: هورالعظیم با مساحت ۱۱۷۹۶۹ هکتار در غرب استان خوزستان، از چذابه شمال غرب بستان شروع و تا نزدیک خرمشهر امتداد دارد. از کل وسعت این تالاب قریب به دوسوم آن در خاک عراق و یک سوم آن در خاک ایران قرار دارد.
در منطقه حفاظت شده هورالعظیم نیزارهای انبوهی وجود دارد که عمده ترین گونه های گیاهی آن نی، لوئی، جگن، نیلوفرآبی، درختچه های گز و پده می باشد.
در فصل زمستان انواع پرندگان از جمله غاز و مرغابی، پلیکان، درنا و … به این منطقه و مناطق همجوار آن مهاجرت می کنند. در بین پرندگان بومی هور دراج، اردک مرمری، چنگر معمولی، باکلان کوچک و در بین پرندگان مهاجر اردک بلوطی، غاز پیشانی سفید، عروس غاز، اکراس آفریقایی، از اهمیت بیشتری برخوردارند.
ماهیان هورالعظیم متجاوز از ۲۰ گونه اند که اغلب آنها شیلاتی و قابل صید هستند. علاوه بر ماهیان بومیی بعضی از ماهیان خلیج فارس در فصل تخمریزی در آبهای هورالعظیم تخمگذاریی می نمایند.
منطقه حفاظت شده هورالعظیم
فرهنگ استان خوزستان
استان خوزستان به علت وسعت زیاد و هم مرزی با کشور عراق، دارای اقوام مختلفی میباشد که عبارتند از: اقوام لر (بختیاری، بهمئی و فیلی)، عرب کرد، ترک (قشقایی).
عمدتاً عشایر این استان از دو گروه عرب و لر بختیاری تشکیل شده اند و 1% جمعیت استان را عشایر کوچ رو تشکیل میدهند.
براساس تحقیقات جامعه شناسان بومیان خوزستان، مردم بومی فارس زبان شوشتر، دزفول، بهبهان، ماهشهر، رامهرمز، هندیجان، رامشیر، زیدون، سربندر و شادگان، از بازماندگان مردم شهرنشین خوزستان باستان هستند و هر كدام گویش مخصوص به خود را دارند كه تا حدودی با هم متفاوتاند.
استان خوزستان دارای انواع غذاهای محلی از جمله قلیه ماهی، قلیه میگو، خرما پلو و.... و انواع شیرینی جات از جمله نان تیری، کلوچه خرمایی، حلوا خرمایی و .... است.
رقص محلی در خوزستان
اقتصاد استان خوزستان
استان خوزستان، رتبه دوم اقتصادی را در بین استان های ایران دارد و سهم ۸/ ۱۴ درصدی از تولید ناخالص داشته است اما در سالهای اخیر، به دلیل وجود تحریم ها، با مقداری کاهش همراه بوده است.
در استان خوزستان نفت، بار اصلی تولید را به دوش میکشد.
همچنین صنعت استان خوزستان دومین بخش بزرگ اقتصادی استان محسوب میشود و ۶۸ درصد از تولید استان خوزستان مربوط به بخش «استخراج معدن» است.
گرمای بیش از حد و تمرکز صنایع بزرگ در استان خوزستان باعث شدهاست که این استان پس از استان تهران بزرگترین مصرفکنندهٔ انرژی در ایران باشد.
بندرهای آبادان و خرمشهر (با دسترسی از رود بهمنشیر) و ماهشهر و بندر امام پیش از جنگ ایران و عراق از لحاظ تجاری اهمیت فراوانی داشتند و مجموعهٔ این بنادر با خط آهن خرمشهر-تهران، مسیر پراهمیتی برای حمل و نقل تجاری بود، اما در طول جنگ ایران و عراق، آسیب فراوانی دیدند و عملاً مخروبه و متروکه شدند و امروز با روندی بسیار کُند، به کسری از وضعیت سابق خود نزدیک میشوند.
آب فراوان رودهایی نظیر کارون، کرخه، جراحی، مارون، اروندرود و دز که اکثراً جزو پرآبترین رودهای ایران هستند و ساختار جلگهای استان خوزستان، قابلیت بالقوهٔ کشاورزی فراوانی در آن ایجاد کردهاست.
همچنین این استان از مهمترین تولید کنندگان گیاهان زینتی در کشور به شمار میرود که می توان به گیاهانی همچون لیسیانتوس، گلایول، لیلیوم، زنبق، شمعدانی، حنا، بگونیا، لاله، بنت قنسول، گل رز، گل مریم و ..... اشاره کرد.
صنایع و معادن استان خوزستان:
صنایع استان: فعالیتهای عمده صنعتی در استان خوزستان با احداث پالایشگاه نفت در آبادان در سال ۱۲۹۲ پایهگذاری شد و اهواز، مرکز صنایع پخش نفت و گاز در خوزستان است.
از صنایع دستی مهم این استان میتوان به گلیم، پشتی،خراطی، ابریشم بافی، عبا بافی، نمدبافی، حصیر بافی، فلزکاری، مینا کاری، قلم زنی و .... اشاره کرد.
کارخانجات ذوب و فولادسازی و محصولات آهنی و فولادی و لولهسازی از جمله صنایعی هستند که تأثیر بسزایی در اقتصاد منطقه و استان دارند از جملهٔ این مجموعهها میتوان به لولهسازی خوزستان، گروه ملی صنعتی فولاد ایران، شرکت فولاد خوزستان، شرکت شن و ماسه خیبر، نورد کاویان و شرکت نورد و لوله اهواز اشاره کرد.
همچنین از جمله صنایع جانبی قدیمی نیشکر در خوزستان، مجتمع کاغذسازی هفتتپه است که از دیرباز با استفاده از ضایعات نیشکر به تولید کاغذ میپردازد.
کارخانه لوله سازی اهواز
معادن استان خوزستان:
در استان خوزستان، معادن سرشاری وجود دارد که از معادن شناخته شده آن میتوان به معادن نفت، گاز، نمک، گوگرد، سنگ آهک، سنگ گچ، لاشه آهکی و سیلیس اشاره کرد.
فعالیت استخراج معدن استان خوزستان، محدود به معادن غیر فلزی است.
در این استان حدود 300 معدن وجود دارد که از این معادن بین 180 تا 200 معدن فعال وجود دارد و از این تعداد معادن سنگ آهک، سنگ لاشه و شن و ماسه به ترتیب با ۶۴ ، ۱۷ و ۱۴ معدن، بیشترین تعداد بوده اند.
نفت، گاز و انرژی استان خوزستان
در سال 1287 خورشیدی نخستین چاه نفت ایران توسط گروهی بریتانیایی در شهر مسجد سلیمان خوزستان حفر و نفت از آن استخراج شد.
این چاه که به «چاه شماره یک» مشهور است، نخستین چاه نفت در جهان است که از آن در مقیاس صنعتی نفت استخراج شده است، و اولین گام در تاسیس صنعت نفت ایران و شرکت نفت انگلوپرشین بودهاست.
چاه شماره یک هماکنون بصورت موزه تحت مدیریت شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب ایران (NISOC) اداره میشود.
لحظه کشف نفت در مسجد سلیمان در سال ۱۲۸۷
استان خوزستان غنیترین استان ایران در زمینهٔ منابع نفت و گاز است که در حال حاضر عمدهٔ درآمد کشور از راه صدور این دو محصول طبیعی حاصل میشود.
پالایشگاه آبادان که بزرگترین پالایشگاه کشور است، قبل از اینکه در جریان جنگ 8 ساله ایران و عراق خسارات بسیاری ببیند، بزرگترین پالایشگاه جهان بوده است. پالایشگاه آبادان و پتروشیمی بندر امام و پتروشیمی ماهشهر از جمله صنایع وابسته به نفت در این استان هستند.
نفت و گاز استان خوزستان: این استان از غنیترین استان ایران در زمینهٔ منابع نفت و گاز است که در حال حاضر عمدهٔ درآمد کشور از راه صدور این دو محصول حاصل میشود.
اهواز، مرکز صنایع پخش نفت و گاز در خوزستان و تمامی مناطق نفتخیز در جنوب، غرب و شرق ایران است.
نیروگاههای حرارتی و گازی استان عبارتند از رامین، زرگان، آبادان، خرمشهر و فجر.
استان خوزستان 8 نیروگاه سوخت فسیلی دارد که شامل: نیروگاه رامین اهواز، نیروگاه سیکل ترکیبی خرمشهر، نیروگاه سیکل ترکیبی بهبهان، نیروگاه جنوب اهواز، نیروگاه سیکل ترکیبی ماهشهر، نیروگاه زرگان، نیروگاه سیکل ترکیبی آبادان و نیروگاه سوم پالایشگاه آبادان است.
پالایشگاه نفت آبادان
ذخایر آبی استان خوزستان: استان خوزستان برای تامین آب شرب و نیاز کشاورزی خود، سد هایی را در سر تا سر استان احداث کرده که از منایع خود در زمان مناسب بتواند استفاده درستی داشته باشد.
از مهمترین سد های استان خوزستان، می توان از سد تنظیمی، سد دز، بند میزان، سد جره، سدکارون (شهید عباسپور)، سد کارون3، سد کارون4، سد کرخه، سد گتوند و سد مسجد سلیمان نام برد.
سد کارون از قدیمی ترین سد های این استان است که در 50 کیلومتری شمال شرق مسجد سلیمان قرار دارد و امروزه آنرا با نام سد شهید عباسپور می شناسند.
سد دز
برق استان خوزستان: صنعت برق بهعنوان تأمینکننده انرژی و یکی از مهمترین صنایع زیرساختی، نقش برجستهای را در توسعه صنعتی این استان ایفا میکند.
در سال ۱۳۲۱ نخستین کارخانه تولید برق اهواز در ساحل شرقی کارون تاسیس شد.
نیروگاه رامین اهواز با ۶ واحد تولیدی و با مجموع ظرفیت یک هزار و ۸۵۰ مگاوات ساعت، بزرگترین نیروگاه بخاری کشور است و نقش مهمی در تامین برق مورد نیاز استان خوزستان و همچنین پشتیبانی از شبکه سراسری برق کشور ایفا میکند.
در گذشته سد های خوزستان در تولید برق این استان نقش مهمی داشتند اما امروزه تعدادی از سد ها از جمله سد کارون3، سد کارون4 و سد شهید عباسپور، از مدار تولید برق خارج شده اند.
در حال حاضر سد دز، یکی از سد هایی در استان خوزستان است که همچنان در تولید برق نقش مهمی دارد.
استان خوزستان شرایط بسیاری مناسبی برای استفاده از انرژی ها نو به خصوص انرژی خورشیدی دارد. به دلیل تابش نور خورشید در طول روز، منابع خوبی برای تولید انرژی خورشیدی در استان وجود دارد که میتوان از این منابع برای کاهش بار شبکه برق الکتریکی استفاده کرد.
ساخت و بازسازی قطعات در نیروگاه برق رامین اهواز
کشاورزی و دامپروری استان خوزستان
کشاورزی استان خوزستان: کشاورزی در تمام منطقه خوزستان به ویژه در قسمت جلگه ای از اهمیت خاصی برخوردار است، به همین دلیل این استان را«زرخیز» نامیده اند.
از آن جا که جلگه خوزستان دنباله بین النهرین است، خاک و آب و هوای این جلگه برای کشاورزی بسیار مناسب است.
زمینهای استان به برکت وجود رودهای کارون، کرخه، هندیجان (زهره)، مارون، جراحی، اروندرود و دز که اکثرا جزو پرآبترین رودهای ایران هستند، مستعد کشاورزی است.
استان خوزستان به دو منطقه عمده کشاورزی تقسیم می شود: مناطق کشت فشرده شامل نواحی شمال باختری و مرکزی و مناطق کشت گسترده شامل مناطق کوهستانی و خاور استان.
محصولات عمده کشاورزی این استان گندم، جو، برنج، نیشکر، خرما، مرکبات است.
برداشت خرما از زمین های خوزستان
دامپروری استان خوزستان: پس از کشاورزی، دام پروری در این استان دارای اهمیت بوده و پرورش طیور نیز رایج است.
استان خوزستان به جهت مجاورت با خلیج فارس و جریان رودخانه های بزرگ و پر آب زمینه مساعدی برای پرورش و صید انواع ماهی و میگو دارد.
از انواع دام های دائمی استان خوزستان می توان گوسفند، بز، گاو و گاومیش را نام برد. هم چنین بیش از 3 میلیون راس گوسفند و 2 میلیون و پانصد هزار راس بز دراین منطقه نگه داری می شود.
گاومیش آسیایی در سد کارون
گردشگری در استان خوزستان
طبیعت متنوع استان خوزستان، در کنار تنوع قومی و مذهبی، این منطقه را به مکانی قابل توجه برای گردشگران تبدیل کرده است.
همچنین استان خوزستان که قدمتی 6000 ساله دارد و به همین دلیل بناهای تاریخی متنوع بسیاری را دارد که هرساله گردشگران زیادی برای بازدید از آنها به این استان سفر میکنند.
تعدادی از مکان های گردشگری استان خوزستان:
- زیگورات چغازنبیل
- آسیاب های آبی شوشتر
- آسیاب های آبی دزفول
- ایوان کرخه
- کانال داریون
- پل بند لشکر
- بند شرابدار
- کاروانسرای افضل
- مقبره دانیال نبی
- مسجد جامع خرمشهر
- تالاب شادگان
- تالاب هورالعظیم
- آبشار شوی
- پل سفید اهواز
- سد دز
- سد کرخه
- و ...
آسیاب آبی شوشتر
آبشار شوی
پل سفید اهواز
زیگورات چغازنبیل شوش
سد کرخه
مسجد جامع خرمشهر
حمل و نقل در استان خوزستان
حمل و نقل جاده ای، اصلی ترین شیوه حمل و نقل در استان خوزستان و کشور می باشد.
بیش از 90 درصد از کالا و مسافر استان خوزستان از طریق جاده جابه جا میشوند. ویژگی های جمعیتی و موقعیت ممتاز جغرافیایی به همراه وجود صنایع مهم نفت، گاز، فولاد، سیمان، پتروشیمی و همچنین بهره مندی از خاک مستعد کشاورزی رشد صنعت حمل و نقل جاده ای استان خوزستان را موجب شده است.
همچنین شهر های اهواز، آبادان و شوشتر از مراکز مهم جابجایی مسافر در سطح استان می باشند.
سفر به استان خوزستان از طریق حمل و نقل عمومی، به سه دسته تقسیم میشود: ریلی، هوایی، زمینی
ریلی: ایستگاه راه آهن اهواز از قدیمی ترین ایستگاه های راه آهن کشور است که در قسمت مرکزی شهر اهواز قرار دارد و در سال 1308 ساخته شده است.
مسیر هایی که راه آهن اهواز آنها را پشتیبانی می کند، مسیرهای تهران، قم، مشهد و اراک است که شهر شوش و اندیمشک را در استان خوزستان را هم در بر میگیرد.
هوایی: استان خوزستان، 5 فرودگاه فعال دارد که شامل: فرودگاه بین المللی اهواز، فرودگاه بین المللی آبادان، فرودگاه دزفول، فرودگاه ماهشهر و فرودگاه آغاجاری (امیدیه) است.
قدیمی ترین فرودگاه این استان، فرودگاه مسجد سلیمان بود که نخسین فرودگاه در خاورمیانه است که تاسیس شد و پس از جنگ تحمیلی ایران و عراق، تعطیل شد.
زمینی: حمل و نقل زمینی در استان خوزستان، از حمل و نقل ریلی و هوایی از اهمیت بیشتری برخوردار است و مسیرهای رفت و آمد باید به گونه ای باشد که دسترسی به آن آسان باشد.
از مهمترین وسیله حمل و نقل جاده ای میتوان به ترمینال ها اشاره داشت که بخش جدایی ناپذیر حمل و نقل هر استان هستند.
از ترمینالهای مهم اهواز میتوان از ترمینال سیاحت، ترمینال تپه، ترمینال خلیج فارس و ترمینال زاگرس نام برد.
آزادراه/ جاده |
مبدا | مقصد | شهرها |
محل خروج/ ورود |
جاده 37 | خرمشهر | تاکستان | همدان، ملایر، بروجرد، خرم آباد، اندیمشک، شوش، اهواز | آزادراه خرم زال |
جاده 39 | اندیمشک | آبادان | ||
جاده 41 | خرمشهر | اندیمشک | اهواز، شوشتر، دزفول | |
جاده 43 | ماهشهر | رامهرمز | رامشیر | |
جاده 45 | رامهرمز | بندر دیلم | بهبهان | |
جاده 64 | اندیمشک | مهران | مهران، دهلران | جاده دهلران، مهران |
جاده 72 | اهواز | شهرضا | بروجن، ایذه، باغ ملک، رامهرمز | جاده اهواز، هفتکل |
جاده 86 | اهواز | شیراز | دوگنبندان، بهبهان | جاده اهواز، هفتکل |
جاده 96 | خرمشهر | بندرعباس |
آبادان، ماهشهر، بندرگناوه، برازجان، اهرم، خورموج،بندر کنگان، عسلویه، بندر لنگه |
بزرگراه ماهشهر،هندیجان |
همچنین استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی داخل استان خوزستان، به چند دسته تقسیم میشوند:
- مترو (شهر اهواز)
- اتوبوسرانی
- تاکسیرانی
هتل های استان خوزستان
از مهمترین ترین برنامه ریزی های سفر، انتخاب مکانی مناسب برای اقامت است.
استان خوزستان نیز هر ساله گردشگران زیادی را به سمت خود میکشاند و به دلیل آب و هوای متفاوت این استان، اغلب گردشگران فصل زمستان را برای سفر به این استان انتخاب میکنند.
از مهمترین هتل های استان خوزستان، میتوان به هتل پارس اهواز، هتل نخل آبادان، هتل پرشیا اهواز، هتل روناش دزفول، هتل گرگر شوشتر، هتل پلاژ نارون و .... اشاره کرد.
هتل نخل واقع در آبادان
علم و فناوری در استان خوزستان
استان خوزستان از نظر علمی رتبه قابل قبولی در کشور دارد و دانشگاه جندی شاپور اهواز در آخرین رتبه بندی تایمز، در بین دانشگاهای برتر جهان قرار گرفت.
استان خوزستان میزبان 173 همایش علمی تخصصی و 9 سخنرانی علمی بوده است.
پژوهشگران دانشگاهها و مراکز علمی استان خوزستان, 79249 مقاله علمی شامل 7795 مقاله ژورنالی و 49854 مقاله در همایشهای علمی داخلی و 7795 مقاله بین المللی منتشر نموده اند.
از مهمترین دانشگاه های استان خوزستان، میتوان از دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، دانشگاه شهید چمران، دانشگاه علوم پزشکی آبادان، دانشگاه علوم پزشکی بهبهان، دانشگاه صنعت نفت، دانشگاه صنعتی شهدای هویزه و ... نام برد.
دانشگاه شهید چمران اهواز
دیدگاه ها